29 Şubat 2016 Pazartesi

Gider Pusulasında Tutar Sınırı ve Şartları Hakkında Bilinmesi Gerekenler



Gider Pusulasında Tutar Sınırı ve Şartları Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Tarih: 29.02.2016

Bilindiği üzere gider pusulası 213 sayılı Vergi Usul Kanunun 234 üncü maddesinde şöyle belirtilmiştir; Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için gider pusulası düzenlenir ve bu düzenlenen gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir.


Burada ilk etapta vergiden muaf esnaf tanımına bakacak olursak GVK'nın 9. Maddesi açıkça belirtmiştir ki;

1. Motorlu nakil vasıtaları kullanmamak şartı ile gezici olarak veya bir iş yeri açmaksızın perakende ticaret ile iştigal edenler (Parantez içi cümle: 22.07.1998 tarih ve 4369 sayılı Kanunun 26 ncı maddesiyle ve 01.01.1999 tarihinden geçerli olarak değişmiştir.) (Giyim eşyalarıyla zati ve süs eşyaları, değeri yüksek olan ev eşyaları ile pazar takibi suretiyle gıda, bakkaliye ve temizlik maddelerini ve sabit iş yerlerinin önünde sergi açmak suretiyle o iş yerlerinde satışı yapılan aynı neviden malları satanlar hariç)


2. Bir iş yeri açmaksızın gezici olarak ve doğrudan doğruya müstehlike iş yapan hallaç, kalaycı, lehimci, musluk tamircisi, çilingir, ayakkabı tamircisi, kundura boyacısı, berber, nalbant, fotoğrafçı, odun ve kömür kırıcısı, çamaşır yıkayıcısı ve hamallar gibi küçük sanat erbabı;


3. Köylerde gezici olarak her türlü sanat işleri ile uğraşanlar ile aynı yerlerde aynı işleri bir işyeri açmak suretiyle yapanlardan 47 nci maddede yazılı şartları haiz bulunanlar (51 inci madde şümulüne girenler bu muafiyetten faydalanamazlar);


4. Nehir, göl ve denizlerde ve su geçitlerinde toplamı 50 rüsum tonilatoya (50 rüsum tonilato dahil) kadar makinesiz veya motorsuz nakil vasıtaları işletenler; hayvanla veya bir adet hayvan arabası ile nakliyecilik yapanlar (Bu bentte yazılı ölçüler, birlikte yaşayan eşlerle velayet altındaki çocuklar hakkında veya ortaklık halindeki işletmelerde, bu kimselerin veya ortaklığın işlettiği vasıtalar toplu olarak nazara alınmak suretiyle tespit edilir.);


5. Ziraat işlerinde kullandıkları hayvan, hayvan arabası, motor, traktör gibi vasıtalar veya sandallarla nakliyeciliği mutat hale getirmeksizin ara sıra ücret karşılığında eşya ve insan taşıyan çiftçiler;


6. Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç olmak üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve dışarıdan işçi almamak şartıyla; oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, kırpıntı deriden üretilen mamuller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri işyeri açmaksızın satanlar. Bu ürünlerin, pazar takibi suretiyle satılması ile ticari, zirai veya mesleki faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanların düzenledikleri hariç olmak üzere; düzenlenen kermes, festival, panayır ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması muaflıktan faydalanmaya engel değildir.


7. (06.06.2008 tarih ve 26898 mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 5766 sayılı Kanunun 8/a maddesiyle eklenmiştir. Yürürlük: 01.07.2008) Ticari işletmelere ait atıkları mutat olarak veya belli aralıklarla satın alanlar hariç olmak üzere, bir işyeri açmaksızın kendi nam ve hesabına münhasıran kapı kapı dolaşmak suretiyle her türlü hurda maddeyi toplayarak veya satın alarak bu malların ticaretini yapanlara veya tekrar işleyenlere satanlar;


8. Yukarıdaki 1-7 numaralı bentlerde sözü edilen işlere benzerlik gösterdikleri, Danıştay'ın muvafık mütalaası üzerine, Maliye Bakanlığınca kabul ve ilan olunan ticaret ve sanat işleri ile iştigal edenler vergiden muaf esnaf statüsündedir. Bu statüde bulunanlardan yapılacak mal ve hizmet alımları için GVK 94'üncü madde de stopaj oranları belirlenmiştir;

-Hurda mal alımlarında %2

-Diğer mal alımlarında %5

-Hizmet alımlarında %10 (mal ve hizmet bedeli ayrılmıyorsa bu kapsamdadır)

Ancak vergiden muaf esnaf sayılmayan yani nihai tüketici olan vatandaşlara gider pusulası düzenlenmekte fakat stopaj uygulanmamaktadır.

İşte bu düzenlenen gider pusulalarındaki bedellerde bir üst tutar sınırının olup olmadığı tartışma konusu olmuştur. Konu ile ilgili olarak Maliye Bakanlığının 02.01.2012 tarihli B.07,1.GİB.4.41.15.02-VUK-2011/5-2 sayılı özelgesinde konuya açıklık getirilmiş ve gider pusulalarında gösterilen bedellere ilişkin bir üst tutar sınırının olmadığı açıkça belirtilmiştir. Burada dikkat edilecek en temel husus vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyeti esastır ilkesine riayet ederek usul hükümleri çerçevesinde kurallara uymak olacaktır.


1-) Gider Pusulası Vergi Usul Kanunun 234.maddesinde düzenlenmiş olup, ihtiva etmesi gereken şekil şartları aynı maddede sayılmıştır. Gider Pusulası mutlaka iki nüsha olarak düzenlenmelidir.


2-) Gider Pusulası vergiden muaf esnaftan ve ya vergi mükellefi olmayan nihai tüketiciden alınan mal ve hizmetler karşılığında alıcı tarafından düzenlenmektedir. Aynı zamanda Gider Pusulası nihai tüketici tarafından yapılan mal ve hizmet iadelerinde ve gene nihai tüketiciler tarafından alınan mal ve hizmetlerin bedellerinde bir iskonto ve ya indirim talebi sonucu da düzenlenmektedir.


3-) Vergiden muaf esnaf tarafından alınan mal ve hizmetlerde kanunun öngördüğü oranlarda Gelir Vergisi Kesintisi yapılmalı ve bu kesintiler vergi sorumlusu sıfatıyla muhtasar beyannamede beyan edilip ödenmelidir. Muhtasar Beyannamede vergiden muaf esnaftan alınan mal ve hizmetler 145 tür koduyla, hurda alımları ise 146 tür koduyla girilmelidir.


4-) Nihai tüketicilerin iade ettiği mal ve ya hizmetlerle ilgili ve ya nihai tüketiciye satıştan sonra yapılan  indirimler karşılığında Gider Pusulası düzenlenmelidir. İadelerde Gider Pusulasının ekine ilgili satışa ait fatura ve ya perakende satış fişi konulmalı, eğer satış evrakı kayıp ise bu durum Gider Pusulasına düşülecek bir şerhle muhakkak ifade edilmelidir. Dikkat edilmesi gereken diğer bir husus ise iadeye ve ya indirime ait KDV'nin, indirim konusu yapılabilmesi için Gider Pusulasında iade ve ya indirim bedelinden ayrı olarak gösterilmesi gerektiğidir.


5-) Son olarak dikkat edilmesi gereken diğer bir hususta Gider Pusulasının karşı tarafa muhakkak imzalatılması gerekliliğidir. Bu şekil şartına uyulmadığı takdirde en başta Özel Usulsüzlük Cezası ile karşılaşılacağı açıktır.


Ozan Bingöl
Vergi Uzmanı

 

Kaynak: www.MuhasebeTR.com 
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır .)
 
 


ULAŞMAK İÇİN TIKLAYINIZ =}BLOG: VERGİ, SGK VE KANUN HABERLERİ 



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Blog Arşivi